TẬP TRUNG DÂN CHỦ – NGUYÊN TẮC TỔ CHỨC CƠ BẢN CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

 

Tập trung dân chủ là nguyên tắc tổ chức cơ bản để phân biệt chính đảng cách mạng của giai cấp công nhân với các đảng chính trị khác. Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam xác định: “lấy tập trung dân chủ làm nguyên tắc tổ chức cơ bản”. Tuy nhiên, lợi dụng sự kiện Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII bàn về những quyết sách lịch sử trong giai đoạn cách mạng mới của đất nước, thì các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị, lại cố tình rêu rao rằng, đây chỉ là Hội nghị “phe cánh”, “độc tài đảng trị”, “độc tài cá nhân hoá”, “dấu ấn toàn quyền”… Đây thực chất là những luận điệu xuyên tạc, phủ nhận nguyên tắc tập trung dân chủ của Đảng ta, từ đó kêu gọi từ bỏ nguyên tắc này, cổ súy tư tưởng đa nguyên, đa đảng.

1. Thực tế không chỉ Việt Nam mà các nước trên thế giới cũng cho thấy: Dân chủ ở một quốc gia không phụ thuộc vào việc ở đó có một hay nhiều đảng mà phụ thuộc vào bản chất chính của đảng cầm quyền và mức độ dân chủ không tỷ lệ thuận với sự gia tăng của số lượng các đảng chính trị. Chẳng hạn, ở Armenia có khoảng 40 đảng, Hà Lan có 25 đảng, Na Uy có 23 đảng,… nhưng không thể kết luận Armenia dân chủ hơn Hà Lan hay Na Uy. Mặt khác, trên thế giới hiện nay có hơn 30 quốc gia, vùng lãnh thổ theo chế độ một đảng, trong số đó có nhiều nước phát triển và bảo đảm được dân chủ đích thực. Singapore, Hàn Quốc cuối những năm 1980 duy trì chế độ một đảng cầm quyền duy nhất nhưng đất nước vẫn phát triển mạnh mẽ1. Hơn nữa, ngay trong chủ nghĩa tư bản, có thời kỳ một số quốc gia và vùng lãnh thổ theo chế độ một đảng cầm quyền vẫn bảo đảm dân chủ và phát triển. Từ vấn đề trên có thể thấy rằng, chế độ chính trị do một đảng cầm quyền không phải là đặc điểm chỉ có ở các nước xã hội chủ nghĩa do Đảng Cộng sản lãnh đạo; và không phải các nước theo chế độ một đảng không bảo đảm dân chủ. Khẳng định rõ điều này, cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định: “Không phải có nhiều đảng thì dân chủ hơn, ít đảng thì ít dân chủ hơn, mỗi nước có hoàn cảnh, điều kiện lịch sử cụ thể khác nhau, điều quan trọng là xã hội có phát triển không, nhân dân có được hưởng cuộc sống ấm no, hạnh phúc không và đất nước có ổn định để ngày càng phát triển đi lên hay không? Đó là tiêu chí quan trọng nhất”.

2. Thực tiễn cách mạng Việt Nam từ khi có Đảng lãnh đạo đến nay khẳng định: Tập trung dân chủ là nguyên tắc tổ chức cơ bản để xây dựng Đảng, là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Ngay từ khi ra đời, Đảng ta đã xác định phải “tổ chức theo dân chủ tập trung”. Với bản lĩnh chính trị vững vàng, đường lối lãnh đạo đúng đắn, Đảng Cộng sản Việt Nam tập hợp quần chúng nhân dân đoàn kết, anh dũng đứng lên, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, làm nên cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Sau đó, viết tiếp bản hùng ca Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, đại thắng mùa Xuân năm 1975, thống nhất đất nước, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội, làm tròn nghĩa vụ quốc tế cao cả. Sau gần 40 năm tiến hành công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo, nhân dân ta đã giành được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội; “Đất nước chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín như ngày nay”. Do đó, không có lý do để Việt Nam từ bỏ nguyên tắc tập trung dân chủ, hay phải thực hiện đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập, thay đổi mục tiêu, thay đổi chế độ.

3. Hội nghị lần thứ 11 Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII diễn ra từ ngày 10 đến 12/4/2025, với tinh thần làm việc khẩn trương, nghiêm túc, trách nhiệm cao, Hội nghị Trung ương 11 khóa XIII đã hoàn thành toàn bộ nội dung bàn về những quyết sách lịch sử trong giai đoạn cách mạng mới của dân tộc. Tại Hội nghị này, nguyên tắc tập trung dân chủ được thể hiện rõ thông qua quá trình thảo luận, lắng nghe, trao đổi thẳng thắn nhiều vấn đề mới, hệ trọng và thống nhất rất cao những nội dung quan trọng, cốt lõi; Ban Chấp hành Trung ương đã biểu quyết thông qua Nghị quyết Hội nghị với tỷ lệ tuyệt đối. Đặc biệt, người dân cả nước cũng được theo dõi Hội nghị quán triệt qua tường thuật trực tiếp của Đài Truyền hình Việt Nam và Đài Tiếng nói Việt Nam, thể hiện sự dân chủ, đồng thuận cao trong nhân dân, nối ý Đảng với lòng dân.

Từ những luận giải trên có thể khẳng định, những luận điệu cho rằng Hội nghị lần thứ 11 Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII chỉ là “phe cánh”, “độc tài đảng trị”, “độc tài cá nhân hoá” là hết sức phi lý, không phản ánh đúng quá trình thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của Đảng Cộng sản Việt Nam, cần phải lên án, đấu tranh, bác bỏ kịp thời./.