Mọi sự kiện lịch sử, người ta chỉ có thể nhận thức
được đầy đủ tầm vóc và ý nghĩa của nó khi đặt trong dòng chảy liên tục của thời
gian và phân tích nó trong sự vận động và phát triển của lịch sử. Theo nghĩa như
vậy, chiến thắng Điện Biên Phủ của nhân dân Việt Nam là một sự kiện lịch sử
trọng đại.
Sáu mươi
năm đã trôi qua, chiến thắng Điện Biên Phủ là một chiến thắng điển hình trong
lịch sử cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của quân và dân ta đánh thắng quân
viễn chinh Pháp có tiềm lực quân sự mạnh, vũ khí trang bị hiện đại. Chiến dịch
Điện Biên Phủ kết thúc với thắng lợi hoàn toàn thuộc về nhân dân Việt Nam.
Chiến thắng vĩ đại ở Điện Biên Phủ đã ghi vào lịch sử dân tộc Việt Nam như một
mốc son rực sáng nhất trong thế kỷ XX. Ý nghĩa và tầm vóc của sự kiện lịch sử
trọng đại này cũng như những bài học lịch sử của nó vẫn còn nguyên giá trị
trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa hôm nay
trên con đường hội nhập.
Trong
lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc ta chiến thắng Điện Biên Phủ là một
trong những đỉnh cao chói lọi, một kỳ tích vẻ vang của thời đại Hồ Chí Minh.
Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, chiến thắng Điện Biên Phủ là chiến
thắng vĩ đại nhất, giáng đòn quyết định tạo bước ngoặt lịch sử làm thay đổi hẳn
cục diện chiến tranh giữa ta và địch, trực tiếp đưa đến việc ký kết Hiệp định
Giơ-ne-vơ về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Đông Dương. Chiến thắng
Điện Biên Phủ đã kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chín năm chống thực dân
Pháp và can thiệp Mỹ, chấm dứt hoàn toàn ách xâm lược của thực dân Pháp trên
đất nước ta và các nước trên bán đảo Đông Dương, bảo vệ và phát triển thành quả
Cách mạng Tháng Tám, mở ra giai đoạn cách mạng mới, tiến hành cách mạng xã hội chủ
nghĩa ở miền Bắc, đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc, đưa cả
nước đi lên chủ nghĩa xã hội. Chiến thắng Điện Biên Phủ làm tăng niềm tự hào
dân tộc, niềm tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam do
Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện; cổ vũ toàn Đảng, toàn dân, toàn quân một
lòng, một dạ chiến đấu dưới lá cờ vẻ vang của Đảng, vì nền độc lập, tự do của
Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân.
Chiến thắng Điện Biên Phủ không chỉ là sự kết thúc thắng
lợi một cuộc kháng chiến chống xâm lược của nhân dân Việt Nam trường kỳ,
gian khổ, trong vòng vây, mà còn là sự kiện khởi đầu cho một cao trào của
phong trào cách mạng giải phóng dân tộc của nhân dân các nước thuộc địa đứng
lên đấu tranh thoát khỏi ách nô dịch của chủ nghĩa thực dân trong lịch sử
thế giới cận - hiện đại. Với Điện Biên Phủ, Việt Nam nêu cao tấm gương, bài
học: Một dân tộc nhỏ, yếu có thể đánh bại một cường quốc hùng mạnh, khi nhân tố
con người đã trở thành quyết định, vượt lên trên các yếu tố tiềm lực kinh tế
và sức mạnh quân sự.
Sau Chiến
tranh thế giới thứ hai, cuộc đấu tranh của các nước thuộc địa và phụ
thuộc chủ nghĩa thực dân kiểu cũ, có thể nói đang đứng trước không ít câu hỏi
lớn, thậm chí không ít vấn đề nan giải. Giữa bối cảnh đó, trận quyết chiến lịch
sử Điện Biên Phủ ở Việt Nam đi tới thắng lợi cuối cùng vào chiều ngày 7-5-1954,
cách đây tròn 60 năm. Lần đầu tiên trong lịch sử nhân loại, một đất nước Việt
Nam mới non trẻ, vừa thoát khỏi ách thuộc địa nửa phong kiến, đất không rộng, người
không đông, kinh tế lạc hậu, trang bị vũ khí, tiềm lực quân sự đều yếu
hơn, nhưng đã đánh thắng quân đội xâm lược hùng hậu của một cường quốc phương
Tây có tiềm lực kinh tế và quân sự lớn gấp nhiều lần, trang bị vũ khí hiện đại…
vào hàng bậc nhất lúc bấy giờ. Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, lần đầu tiên một
nước thuộc địa ở châu Á tiêu diệt và bắt sống trên 1,6 vạn lính lê dương của
một nước đế quốc phương Tây trong một trận quyết chiến chiến lược. Chiến thắng
đó khiến thế giới sửng sốt và khâm phục.
Chiến
thắng Điện Biên Phủ đã làm sụp đổ thành lũy thực dân cũ ở vị trí xung yếu
nhất, đánh dấu sự sụp đổ của cả hệ thống thuộc địa kiểu cũ trên toàn thế
giới, báo hiệu sự thất bại chiến lược toàn cầu của chủ nghĩa thực dân mới do Mỹ
đứng đầu. Nó góp phần to lớn vào phong trào đấu tranh vì hòa bình, tiến bộ của
nhân loại.
Thắng lợi của nhân dân Việt Nam ở Điện Biên Phủ không chỉ
là thắng lợi của khát vọng độc lập dân tộc của nhân dân Việt Nam, mà còn là
khát vọng của tất cả các dân tộc bị áp bức trên thế giới, là một giá trị
phổ quát của nhân loại tiến bộ. Cố Tổng thống Mỹ Ken-nơ-đi đã gián tiếp
thừa nhận: “Qua nghiên cứu, chúng ta thấy rằng cách mạng giải phóng dân tộc là
một sự kiện cơ bản của thời đại chúng ta. Sức mạnh to lớn nhất trên thế giới,
đó là lòng khát khao vươn lên độc lập dân tộc... Ai-xen-hao đã phải chịu những
hậu quả chính trị của Điện Biên Phủ và sự tống cổ những người phương Tây khỏi
Việt Nam năm 1954”. Điều thú nhận đó góp phần lý giải về một chiến thắng, mà tự
chiến thắng đó đã góp phần giải đáp những vấn đề lý luận và thực tiễn mà thời
đại đặt ra lúc bấy giờ.
Không còn
gì phải nghi ngờ rằng, Điện Biên Phủ là thắng lợi đầu tiên của các dân tộc
thuộc địa trước đội quân xâm lược nhà nghề của một đế quốc lớn. Vì trước trận
Điện Biên Phủ, trong suốt 500 năm lịch sử chế độ thuộc địa, chưa từng có
một nước thuộc địa nào đánh thắng cuộc chiến tranh xâm lược của một đế quốc
lớn, chưa có một nước thuộc địa nào dùng phương pháp hòa bình buộc các nước
cai trị thuộc địa trao trả độc lập thực sự. Về điều này, trong cuốn
sách “Trận Điện Biên Phủ dưới con mắt người Pháp”, tác giả Guyn
Roa (Jules Roy), ký giả kiêm sử gia, nguyên đại tá quân viễn chinh Pháp, nhận
xét rằng: “Trên toàn thế giới, trận Oa-téc-lô cũng ít có tiếng vang hơn. Điện
Biên Phủ thất thủ gây ra một sự kinh hoàng ghê gớm. Đó là một trong những thất
bại lớn của phương Tây, báo hiệu sự tan rã của các thuộc địa và sự cáo chung
của một nền cộng hòa. Tiếng sấm của sự kiện Điện Biên Phủ vẫn còn âm vang”.
“Tiếng
sấm” Điện Biên Phủ chấn động địa cầu, vang tới những vùng xa xôi còn đang chìm
đắm trong đêm dài nô lệ, thức tỉnh và truyền niềm tin cho các dân tộc bị áp
bức vùng lên đấu tranh. “Tiếng sấm” đó báo hiệu cơn giông bão sắp đến
với chủ nghĩa thực dân. Trong khoảng thời gian gần hai thập niên sau Điện
Biên Phủ, hàng loạt nước thuộc địa và phụ thuộc ở châu Á, châu Phi, Mỹ
La-tinh lần lượt giành được độc lập, với hình thức và mức độ khác nhau. Có
thể nói ngắn gọn như ông Ô-man U-xê-đíc, Trưởng Đoàn đại biểu Quân đội
An-giê-ri trong dịp sang thăm Việt Nam năm 1960: “Chiến thắng Điện Biên Phủ đã
làm cho các dân tộc thuộc địa ngẩng cao đầu”.
Không chỉ
vậy, Điện Biên Phủ góp phần làm thay đổi cục diện thế giới trong nửa sau của
thế kỷ XX. Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ mang ý nghĩa là chiến thắng
chung của phong trào đấu tranh vì hòa bình, tiến bộ xã hội trên toàn thế giới.
Nó chứng minh một chân lý giản dị của thời đại: Các dân tộc bị áp bức, bị xâm
lược có ý chí kiên cường và đường lối đúng đắn, sáng tạo, biết đoàn kết đấu
tranh vì độc lập, tự do, thì nhất định sẽ giành được thắng lợi.
Năm 1964,
kỷ niệm 10 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết: “Điện
Biên Phủ như là một cái mốc chói lọi bằng vàng của lịch sử. Nó ghi rõ nơi chủ
nghĩa thực dân lăn xuống dốc và tan rã, đồng thời phong trào giải phóng dân tộc
khắp thế giới đang lên cao đến thắng lợi hoàn toàn”(2). “Đó là thắng lợi vĩ đại
của nhân dân ta, mà cũng là thắng lợi chung của tất cả các dân tộc bị áp bức
trên thế giới”(3). Điện Biên Phủ còn như một “điểm hẹn tất yếu” mà lịch sử
dành cho số phận của những cuộc chiến tranh xâm lược trong thời đại ngày nay.
Rằng, bất cứ dân tộc nào áp đặt ý muốn của mình lên dân tộc khác, cuối cùng
nhất định sẽ thất bại.
Chính vì
lẽ đó, không phải ngẫu nhiên các chính trị gia, các tướng lĩnh, các nhà sử học,
các ký giả quốc tế đều đánh giá rất cao về chiến thắng Điện Biên Phủ. Trong bài
viết nhân Kỷ niệm 30 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, trên tờ Thời báo Niu Oóc,
số ra ngày 7-5-1984, Đrin Mét-đen-tơn (Dreen Meddenton), ký giả người Mỹ
viết: “Đây là một trong 16 trận tạo ra bước ngoặt trong chiến tranh hiện đại
thế kỷ XX, có tác dụng làm thay đổi chiều hướng lịch sử chiến tranh”. Giáo sư
Can Thây-ơ (Carl Thayer), người có nhiều năm nghiên cứu lịch sử - chính
trị Việt Nam, đánh giá: “Thất bại của người Pháp tại Điện Biên Phủ khiến
Pháp phải mau chóng chấm dứt sự cai trị ở Đông Dương cũng như sự hiện diện của
mình ở Đông Nam Á”. Ông cũng cho rằng: “Chiến thắng Điện Biên Phủ gửi đi một
thông điệp: Việt Nam sở hữu một nghệ thuật quân sự có thể đánh bại bất kỳ đạo
quân xâm lăng nào và lịch sử Việt Nam đã chứng minh điều đó”.
Điện Biên
Phủ là một mốc dấu lịch sử khẳng định ý chí và sức mạnh của dân tộc Việt
Nam. Chiến thắng này là sự phát huy thành quả của cuộc Cách mạng tháng Tám
năm 1945 và là tiền đề cho thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước
sau này. Chiến thắng Điện Biên Phủ ghi dấu trưởng thành của Quân đội
nhân dân Việt Nam - một quân đội phát triển “từ con số 0”, đến thời
điểm đó mới tiêu diệt được từng tiểu đoàn địch phòng ngự trong công sự vững
chắc và thường chỉ đánh trong đêm, nhưng ở Điện Biên Phủ, cũng những
chiến sĩ đó đã tiêu diệt 21 tiểu đoàn (đại bộ phận là lực lượng tinh nhuệ
nhất của Pháp) phòng ngự trong tập đoàn cứ điểm mạnh nhất Đông Dương khi
đó, với 8 trung tâm đề kháng, 49 cứ điểm được xây dựng kiên cố, được tiếp
viện bằng máy bay. Cuộc chiến đấu kéo dài liên tục 56 ngày đêm với
những đỉnh cao của mức độ ác liệt. Chiến thắng Điện Biên Phủ đã tạo chỗ
dựa vững chắc, tạo nên lực lượng và ý chí, niềm tin và kinh nghiệm để quân và
dân Việt Nam trên cả hai miền Nam, Bắc tiến lên đánh bại chiến tranh xâm
lược của đế quốc Mỹ, đưa đất nước Việt Nam bước vào kỷ nguyên độc lập, thống
nhất hoàn toàn, tiến hành sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội trên phạm vi cả
nước. Sau này, Đại tướng, Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp cho biết: “Trong
quá trình kháng chiến chống Mỹ, hàng triệu thanh niên lên đường vào Nam chiến
đấu, trong đó hàng vạn “Chiến sĩ Điện Biên Phủ” đã lập công xuất sắc. Hàng ngàn
“Chiến sĩ Điện Biên Phủ” đã tham gia cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân
năm 1975 mà đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, trong đó có 3 trong số
4 Tư lệnh Quân đoàn từng là Trung đoàn trưởng chiến đấu ở Điện Biên Phủ”.
Chiến
thắng vĩ đại Điện Biên Phủ đã làm cho ba tiếng “Điện Biên Phủ” trở thành biểu
tượng của sức mạnh Việt Nam. Chiến thắng vĩ đại đó có nguồn gốc sâu xa là
truyền thống yêu nước nồng nàn, tinh thần độc lập, tự chủ, ý chí quật cường,
bất khuất, trí thông minh, sáng tạo, tình đoàn kết nhân ái. Đó là những nhân tố
chủ yếu tạo nên bản sắc văn hóa của dân tộc Việt Nam được hun đúc qua mấy
nghìn năm lịch sử.
Tinh thần
Điện Biên Phủ trước hết là tinh thần yêu nước, là tinh thần “Không có gì quý
hơn độc lập, tự do”, bất khuất không cam chịu làm nô lệ, sẵn sàng xả thân vì
sự nghiệp giải phóng dân tộc, quyết chiến, quyết thắng; là sự kết hợp tinh
thần dũng cảm kiên cường với trí thông minh sáng tạo và những nỗ lực phi
thường để khắc phục những khó khăn tưởng chừng không thể vượt qua, làm được
những việc tưởng chừng không thể làm nổi, tạo nên bước tiến vượt bậc về khả
năng và sức mạnh chiến đấu để đánh bại mọi kẻ thù.
Sức mạnh
làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ là sức mạnh của khối đại đoàn kết dân tộc,
của toàn quân, toàn dân, từ tiền tuyến đến hậu phương được động viên vào trận
quyết chiến Điện Biên Phủ. Lần đầu tiên chúng ta tập trung gần 5 sư đoàn chủ
lực mạnh vào một trận đánh, động viên các chiến trường trong cả nước và hai
nước bạn Lào, Cam-pu-chia chiến đấu phối hợp với chiến trường chính Điện Biên
Phủ. Chúng ta đã huy động sức người, sức của từ vùng tự do Thanh - Nghệ - Tĩnh,
Tây Bắc, Việt Bắc và cả nhiều tỉnh vùng địch tạm chiếm ở Bắc Bộ để chi viện
cho chiến trường Điện Biên Phủ. Hơn 26 vạn đồng bào đã hăng hái đi dân công,
đi thanh niên xung phong tham gia làm đường, vận tải tiếp tế, phục vụ chiến
dịch, bảo đảm hậu cần cho một mặt trận xa hậu phương hơn 500km, trong điều kiện
đường sá khó khăn, phương tiện vận tải thô sơ, thiếu thốn, thường xuyên bị
địch đánh phá ác liệt. Theo tác giả Guyn Roa (Jules Roy): “Không phải viện
trợ bên ngoài đã đánh bại Tướng Na-va mà chính là những chiếc xe đạp Pơ-giô thồ
200kg - 300kg hàng và đẩy bằng sức người, những con người ăn chưa đủ no và ngủ
thì nằm ngay dưới đất trải tấm ni-lông. Cái đã đánh bại Tướng Na-va không phải
là phương tiện, mà là sự thông minh và ý chí của đối phương”.
Chiến
thắng lịch sử Điện Biên Phủ mang tầm vóc thời đại, có ý nghĩa to lớn là sự kết
tinh của nhiều nhân tố, trong đó quan trọng nhất là sự lãnh đạo sáng suốt của
Đảng và Hồ Chí Minh; của chủ nghĩa yêu nước, tinh thần cách mạng, sức mạnh đại
đoàn kết toàn dân tộc, bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam, của ý chí quyết chiến,
quyết thắng và sức mạnh của quân đội nhân dân, lực lượng vũ trang nhân dân Việt
Nam. Chiến thắng Điện Biên Phủ đồng thời là chiến thắng của tình đoàn kết chiến
đấu bền chặt, thủy chung, son sắt giữa quân đội, nhân dân 3 nước Đông Dương và
sự đoàn kết, giúp đỡ, ủng hộ của các nước anh em và bạn bè quốc tế.
Chiến
thắng Điện Biên Phủ, đó là sự kết tinh trí tuệ, bản lĩnh của Đảng, với một bộ
chỉ huy thao lược, tài ba gồm những cá nhân xuất sắc. Sự lãnh đạo đó
không những thể hiện ở đường lối chính trị và đường lối quân sự đúng đắn, ở sự
chỉ đạo chiến lược và chiến thuật tài tình trên chiến trường mà điều quan
trọng còn thể hiện ở vai trò tiên phong hy sinh, gương mẫu của những người
đảng viên. Trước những thử thách ác liệt của trận Điện Biên Phủ, biết bao
đảng viên ưu tú đã một lòng vì nước, vì dân, nêu cao tinh thần gương mẫu trong
chiến đấu, không quản gian khổ, hy sinh, sẵn sàng xả thân để giành chiến thắng.
Ngày nay, công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh tình
hình mới càng đòi hỏi vai trò tiên phong gương mẫu của đội ngũ cán bộ,
đảng viên để bảo đảm thành công.
Sức mạnh
Điện Biên Phủ được tôn lên từ những chỉ đạo, quyết định mang tính chiến
lược, trên cơ sở tôn trọng thực tế, nắm vững quan điểm thực tiễn, không chủ
quan duy ý chí, luôn bám sát sự phát triển của thực tiễn, khi tình hình đã
thay đổi. Nghĩa là “Dĩ bất biến, ứng vạn biến”. Đây là bài học sâu sắc nhất về
lãnh đạo và chỉ huy trong chiến dịch Điện Biên Phủ. Bài học đó vẫn đang có ý nghĩa
lớn khi chúng ta đang phát huy tinh thần “Điện Biên Phủ”, nêu cao lòng yêu
nước, tinh thần độc lập tự chủ, ý chí tự lực tự cường, quyết tâm vượt qua
thách thức, phát huy trí thông minh sáng tạo, dám nghĩ dám làm để làm nên
nhiều “Điện Biên Phủ mới” trong sự nghiệp xây dựng đất nước trên nhiều
lĩnh vực kinh tế, khoa học, giáo dục, văn hóa, xã hội...
Bài học thực tiễn và sức sáng tạo của Điện Biên Phủ sống
mãi. Đó là bài học gắn lý luận với thực tiễn; coi thực tiễn là tiêu chuẩn của
chân lý; xuất phát từ thực tiễn, phân tích, phát hiện, nắm bắt đúng đắn những
xu hướng phát triển mới, ứng phó với những biến động nhanh và phức
tạp của tình hình thế giới và trong nước; là bài học không chủ quan, duy ý chí,
không bảo thủ, giáo điều hay do dự, ngập ngừng. Chỉ như thế, mới có thể đưa
công cuộc đổi mới đến thành công./.
www.tapchicongsan.org.vn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét