CHẤT GIÁ TRỊ HÀNG HÓA LÀ GÌ? TẠI SAO LẠI CÓ NHỮNG VẬT KHÔNG PHẢI DO LAO ĐỘNG TẠO RA MÀ NGƯỜI TA VẪN ĐEM BÁN ĐƯỢC?

 Giá tri của hàng hóa là một trong hai thuộc tính của hàng hóa. Để hiểu được chất của giá trị phải đi từ giá trị trao đổi của nó. Giá trị trao đổi biểu hiện mối quan hệ trao đổi giữa các hàng hóa trên thị trường. Đó là mối quan hệ tỷ lệ về lượng giữa những hàng hóa có giá trị sử dụng khác nhau đem trao đổi với nhau. Thí dụ: lm vải = 5kg thóc.

Tại sao vải và thóc là hai giá trị sử dụng khác nhau lại có thê trao đổi được với nhau? vì giữa chúng có cái chung là lao động, cả thóc và vải đều là sản phẩm của lao động. Chính lao động của người sản xuất hàng hóa là cơ sở chung cho việc trao đổi. Như vậy, chất giá trị của hàng hóa là lao động của người sản xuất hàng hóa kết tinh trong hàng hóa.

Nghiên cứu về hàng hóa, c. Mác không chỉ dừng lại ỏ' chỗ chỉ ra hai thuộc tính của hàng hóa, mà còn chỉ ra nguồn gốc của chúng. Theo c. Mác, lao động của người sản xuất hàng hóa có tính hai mặt. Đó là lao động cụ thể và lao động trừu tượng. Lao động cụ thể tạo ra giá trị sử dụng của hàng hóa, còn lao động trừu tượng tạo ra giá trị của hàng hóa. Do vậy, chất giá trị của hàng hóa là lao động trừu tượng của người sản xuất hàng hóa kết tinh trong hàng hóa!

Một vật phẩm chỉ trở thành hàng hóa, tức là được đem ra trao đổi, mua bán khi có đầy đủ hai thuộc tính nói trên. Nghĩa là. vật phẩm đó phải do lao động tạo ra và phải thỏa mãn một nhu cầu nào đó của con người thông qua trao đổi, mua bán. Kết luận trên được c. Mác rút ra trên cơ sở phương pháp trừu tượng hóa khoa học, tức là đã loại bỏ khỏi quá trình nghiên- cứu của mình những hiện tượng ngẫu nhiên, đơn lẻ, không bản chất. Bền cạnh nhừng hàng hóa thông thường mang tính phổ biến, còn có những sản phẩm không phải do lao động của người sản xuất tạo ra, nhưng vẫn được tiến hành mua bán. sở dĩ như vậy vì những vật phẩm này tồn tại trong môi trường của kinh tế hàng hóa, được đặt trong sự so sánh với các sản phẩm hàng hóa do lao động tạo ra. Cho nên, mặc dủ chúng không do lao động sản xuất tạo ra, nhưng củng được xã hội mặc nhiên thừa nhận như những hàng hóa thông thường và do đó củng có giá cả, cũng diễn ra quá trình mua bán.