Sức mạnh quân sự là gì? Sức mạnh quân sự của một quốc gia được tạo thành từ những nhân tố cơ bản nào?

            Trả lời:

           Sức mạnh quân sự là tổng thể lực lượng vật chất và tinh thần của một nhà nước (hay liên minh các nước) và khả năng huy động các lực lượng đó để đạt được mục đích của chiến tranh, hoặc thực hiện các nhiệm vụ khác. Nó được biểu hiện tập trung nhất ở sức mạnh của lực lượng vũ trang trong thực hiện nhiệm vụ được giao, đặc biệt là trong điều kiện chiến tranh. Sức mạnh quân sự của một nước là sức mạnh tổng hợp của: tiềm lực quân sự; tiềm lực kinh tế; tiềm lực chính trị tinh thần; tiềm lực khoa học - công nghệ.

Sức mạnh quân sự bao giờ cũng phản ánh bản chất giai cấp của một nhà nước nhất định, không có sức mạnh quân sự phi giai cấp. Mọi sự tuyên truyền về tính chất phi giai cấp của sức mạnh quân sự chỉ là sự lừa bịp. Các nước khác nhau thì sức mạnh quân sự khác nhau. Bởi vì, sức mạnh của các nhân tố và việc kết hợp chúng để tạo thành sức mạnh quân sự là khác nhau.

     

           Sức mạnh quân sự của một quốc gia được tạo thành bởi bốn nhân tố cơ bản sau đây:

- Tiềm lực kinh tế: Tiềm lực kinh tế của một quốc gia là khả năng về kinh tế có thể khai thác, huy động nhằm phục vụ cho phát triển kinh tế, phát triển xã hội và củng cố quốc phòng; là cơ sở vật chất của các tiềm lực khác. Tiềm lực kinh tế là nhân tố suy đến cùng quyết định đến mục đích, bản chất của sức mạnh quân sự, khả năng huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực cho sức mạnh quân sự. Nó còn quyết định đến việc trang bị vũ khí kỹ thuật, tổ chức biên chế và cách đánh, chiến lược, chiến thuật, nghệ thuật quân sự.

          - Tiềm lực chính trị - tinh thần: là khả năng về chính trị - tinh thần mà một nước có thể huy động nhằm tạo thành sức mạnh để thực hiện những nhiệm vụ nhất định. Tiềm lực chính trị - tinh thần có mối liên hệ hữu cơ với các loại tiềm lực khác, quyết định hiệu quả sử dụng các loại tiềm lực. Trong quân sự, tiềm lực chính trị - tinh thần được biểu hiện ở ý chí, quyết tâm của quần chúng nhân dân và lực lượng vũ trang sẵn sàng vượt qua mọi thử thách để hoàn thành nhiệm vụ. Trong mỗi cuộc chiến tranh, tiềm lực chính trị - tinh thần phát huy đến mức độ nào lại phụ thuộc vào các yếu tố: mục đích, tính chất của cuộc chiến tranh, bản chất của chế độ xã hội, trình độ của lực lượng sản xuất, quan niệm về giá trị đạo đức, truyền thống, trình độ văn hoá của dân tộc và năng lực điều hành của các cơ quan lãnh đạo của mỗi bên tham chiến.

          - Tiềm lực quân sự: là khả năng về vật chất và tinh thần của một nước có thể huy động để tạo thành sức mạnh phục vụ cho nhiệm vụ quân sự, cho chiến tranh. Nó được biểu hiện trước hết ở khả năng duy trì, hoàn thiện và không ngừng phát triển năng lực chiến đấu và trình độ sẵn sàng chiến đấu của các lực lượng vũ trang; ở nguồn dự trữ về sức người, sức của phục vụ cho nhiệm vụ quân sự, cho chiến tranh. Tiềm lực quân sự được xây dựng trên nền tảng của các tiềm lực kinh tế, tiềm lực chính trị tinh thần, tiềm lực khoa học - công nghệ... theo những định hướng mà nhà nước vạch ra. Mức độ huy động tiềm lực quân sự phụ thuộc trực tiếp vào tính chất của từng nhiệm vụ quân sự và từng cuộc chiến tranh cụ thể, vào bản chất chế độ xã hội, trình độ phát triển của lực lượng sản xuất, các giá trị đạo đức, văn hoá, truyền thống quân sự của mỗi dân tộc.

          - Tiềm lực khoa học - công nghệ: là khả năng về khoa học - công nghệ mà một nước có thể huy động nhằm giải quyết những nhiệm vụ trước mắt và lâu dài của xã hội. Nó được biểu hiện ở trình độ và khả năng phát triển khoa học; ở số lượng và chất lượng đội ngũ cán bộ khoa học; ở cơ sở vật chất phục vụ cho nghiên cứu, triển khai và ứng dụng khoa học... Tiềm lực khoa học được động viên cho nhiệm vụ quân sự phụ thuộc trực tiếp vào mục đích, tính chất nhiệm vụ quân sự và của cuộc chiến tranh; vào bản chất chế độ xã hội và trình độ phát triển lực lượng sản xuất của mỗi nước.

          Bốn nhân tố cơ bản nêu trên luôn tác động, thâm nhập vào nhau, là điều kiện của nhau tạo nên sức mạnh tổng hợp của sức mạnh quân sự. Trong đó tiềm lực quân sự là yếu tố đặc trưng nhất của sức mạnh quân sự; tiềm lực chính trị, tinh thần là cơ sở nền tảng có vai trò định hướng và quyết định hiệu quả sử dụng các loại tiềm lực khác; tiềm lực khoa học - công nghệ là động lực; tiềm lực kinh tế là yếu tố suy đến cùng quyết định sức mạnh quân sự của một nước. Để củng cố sức mạnh quân sự của Nhà nước cần phải quan tâm xây dựng toàn diện các nhân tố hợp thành.